Tay chân miệng ở trẻ sơ sinh là một trong những căn bệnh thường gặp. Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Vậy nguyên nhân của bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ là gì? Cách phòng bệnh và điều trị bệnh như thế nào?
Cùng Bệnh Viện Đa Khoa Trí Đức Thành tìm hiểu ngay về căn bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh trong bài viết này nhé.
Biểu hiện mắc tay chân miệng ở trẻ sơ sinh
Tay chân miệng ở trẻ sơ sinh trong y khoa gọi là HFMD – Hand, foot and mouth disease). Đây là dạng bệnh truyền nhiễm diễn ra quanh năm nhưng thường bùng phát vào thời điểm mùa hè, đặc biệt là tháng 4 – 6 và tháng 10 – 12. Bệnh sẽ phổ biến hơn ở những nơi đông đúc dân cư cũng như có điều kiện vệ sinh kém.
Tay chân miệng ở trẻ sơ sinh thường diễn ra vào những tháng hè
Biểu hiện tay chân miệng ở trẻ sơ sinh được thể hiện rõ ràng nhất đó là các vết phồng rộp có ở trên da. Tuy nhiên, trước khi các nốt ban phỏng này nổi lên trên da thì bé có thể có các triệu chứng như đau họng, sốt, đau bụng. Một vài ngày sau đó, các phụ huynh sẽ nhận thấy những đặc điểm cụ thể như:
- Miệng: Có các vết đốm đỏ ở vị trí lưỡi, quanh bên trong miệng. Những đốm này sẽ dần chuyển thành mụn nước lớn hơn có màu vàng xám và có viền đỏ.
- Tay chân: Có các đốm nhỏ màu đỏ nổi ở ngón tay, lưng, trong lòng bàn tay, chân và ngón chân của trẻ. Những đốm này có thể gây ra tình trạng đau, ngứa. Tiếp đó, chuyển thành các mụn nước với màu xám ở vị trí giữa. Nhiều trường hợp các nốt mụn còn xuất hiện tại hai bên chân, mông và bẹn của trẻ.
Nguyên nhân chính khiến trẻ sơ sinh mắc tay chân miệng
Theo các nghiên cứu, bệnh chân tay miệng ở trẻ sơ sinh xuất hiện là do sự tấn công bởi virus Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71. Hai loại virus sống chủ yếu tại đường tiêu hóa. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu còn chỉ rõ có sự góp mặt của virus Coxsackievirus A6 cũng tham gia vào quá trình gây bệnh, và loại virus này cũng khiến cho tình trạng bệnh trở nên nguy hiểm hơn.
Trẻ có thể bị lây tay chân miệng do tiếp xúc với người nhiễm bệnh
Trẻ mắc phải căn bệnh tay chân miệng có thể là do bị lây truyền từ người nhiễm bệnh như:
- Dính các giọt bắn từ việc ho, hắt hơi của người bệnh.
- Sử dụng chung vật dụng với người nhiễm bệnh.
- Tiếp xúc trực tiếp với người bệnh.
- Sống trong môi trường kém vệ sinh…
Biến chứng khi trẻ mắc tay chân miệng
Theo các chuyên gia y tế, trẻ sẽ có thể tự khỏi bệnh sau khi đã trải qua hết các giai đoạn mắc bệnh. Tuy nhiên, nếu không lưu ý tới những dấu hiệu bất thường sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm:
Trẻ bị mất nước
Khi mắc tay chân miệng ở trẻ sơ sinh, xuất hiện các nốt mụn nước bên trong miệng khiến bé cảm thấy bị đau mỗi khi nuốt. Bởi vậy trẻ sẽ thấy khó chịu và thường không muốn uống nước.
Phụ huynh nên đưa con tới gặp các bác sĩ ngay khi trẻ xuất hiện những dấu hiệu mất nước như: Mệt mỏi, uể oải, quấy khóc nhiều, khi khóc không chảy nước mắt, nước tiểu có màu vàng đậm, sốt cao liên tục, chân tay bị lạnh,….
Nhiễm trùng thứ cấp
Đây là tình trạng khá hiếm khi xuất hiện. Trong trường hợp chăm sóc không cẩn thận các mụn nước sẽ bị vỡ ra, gây ra tình trạng lở loét. Vì thế, khi con mắc bệnh các bạn nên tránh tác động có thể làm vỡ các nốt mụn.
Nếu vô tình bị vỡ nên điều trị theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, sử dụng thêm thuốc kháng sinh giúp loại bỏ được vi khuẩn cũng như giảm nguy cơ gây ra tình trạng nhiễm trùng.
Những triệu chứng hàng đầu khi trẻ mắc nhiễm trùng thứ cấp cần được đưa tới bệnh viện kiểm tra ngay như: nốt mụn bị vỡ, xuất hiện mủ vàng, da bị sưng đỏ, đau rát và gây nóng. Những triệu chứng cả bệnh nghiêm trọng hoặc không xuất hiện những dấu hiệu cải thiện bệnh sau từ 7 – 10 ngày.
Viêm não, viêm màng não
Đã có những trường hợp bệnh nhi sơ sinh bị virus chân tay miệng xâm nhập tới não gây viêm màng não. Những trường hợp này hiện tại thường rất hiếm. Khi mắc sẽ có thể đe dọa lớn tới tính mạng của trẻ và có thể để lại di chứng cả đời.
Trẻ bị tay chân miệng có thể dẫn đến tình trạng viêm màng não
Điều trị chứng bệnh tay chân miệng cho trẻ sơ sinh
Nếu như trẻ có những dấu hiệu của bệnh các mẹ nên chủ động đưa tới bệnh viện để có thể chẩn đoán, kiểm tra và xác định được chính xác tình trạng của bệnh. Bác sĩ sẽ cập nhật thông tin về những triệu chứng của bé, kiểm tra vết loét, yêu cầu xét nghiệm để có thể xác định được sự xuất hiện của virus, mức độ nghiêm trọng của bệnh để đưa ra được những phương án điều trị cụ thể.
Bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh sẽ khiến cho trẻ cảm thấy khó chịu, thường quấy khóc. Những vấn đề này có thể thuyên giảm hay biến mất sau khoảng từ 7 – 10 ngày nếu như được hỗ trợ điều trị, chăm sóc đúng cách. Một số mà bạn có thể áp dụng để làm giảm bớt sự khó chịu cho bé như:
Với trẻ còn bú mẹ hoặc uống sữa công thức
Nếu bé sơ sinh đang mắc HFMD, các mẹ vẫn tiếp tục duy trì cho trẻ bú bình thường. Những nốt mụn xuất hiện bên trong miệng của con sẽ không lây qua núm vú nên không ảnh hưởng tới mẹ.
Bên cạnh đó, chỉ khi con bú đủ sữa mới có thể có đủ năng lượng chống lại virus cũng như ngăn ngừa được tình trạng thiếu nước. Chị em nên chủ động chia nhỏ bữa ăn, tăng cữ ăn cho con. Nếu như con uống sữa công thức thì chú ý bổ sung nước cho bé.
Với trẻ ăn dặm
Đối với trẻ trong giai đoạn ăn dặm những vết mụn nước bên trong miệng chắc chắn sẽ khiến các con cảm thấy đau mỗi khi nuốt. Thời điểm này, các mẹ nên cho trẻ ăn các dạng thức ăn mềm, đã được xay nhuyễn, dễ nuốt hơn như: Cháo, súp.
Ngoài ra, các mẹ cũng không nên cho con ăn các món có vị cay, chua. Như vậy, tình trạng đau miệng của trẻ sẽ nặng hơn. Bên cạnh đó, chú ý cho con ăn thức ăn đã nguội hoàn toàn để hạn chế đau miệng.
Dùng gel giảm đau
Phụ huynh có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng gel giảm đau tay chân miệng ở trẻ sơ sinh. Qua đó, giúp làm dịu ngay những cơn đau do mụn nước xuất hiện bên trong miệng bé. Nếu sản phẩm an toàn, phù hợp cho trẻ sơ sinh thì có thể thoa gel ở những vị trí bên trong lưỡi, hay nướu, má của trẻ.
Hạ sốt
Các loại thuốc Paracetamol, ibuprofen dùng cho trẻ sơ sinh với công dụng giảm đau, hạ sốt rất hiệu quả. Các mẹ có thể cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
- Nếu trẻ sinh đủ tháng, >4kg có thể dùng Paracetamol.
- Nếu trẻ >3 tháng tuổi, ≥ 5kg thì có thể dùng ibuprofen.
Sử dụng thuốc hạ sốt đúng theo chỉ định bác sĩ
Làm sạch cơ thể
Tình trạng tay chân miệng ở trẻ sơ sinh khiến các con gặp tổn thương tại các vùng da trên cơ thể. Bởi vậy, trong quá trình tắm rửa cần thao tác hết sức nhẹ nhàng. Chú ý không làm vỡ mụn nước, tránh tình trạng để dịch lỏng rò rỉ ra bên ngoài gây ra tình trạng bị nhiễm trùng.
Cách ly để trẻ nghỉ ngơi
Trẻ trong thời gian nhiễm bệnh nên giữ tại nhà cho tới khi khỏi bệnh và khỏe hơn, vết loét lặn hết. Hạn chế để con tiếp xúc với người ngoài để phòng tình trạng lây lan bệnh.
Khi nào bạn cần đưa trẻ đến bác sĩ?
Mặc dù vấn đề tay chân miệng của trẻ có thể can thiệp được ở nhà, nhưng trong một vài trường hợp nhất định cũng cần đưa con tới gặp các bác sĩ để có thể được thăm khám, điều trị kịp thời. Tuyệt đối không nên chủ quan tự theo dõi tại nhà khi mắc tay chân miệng ở trẻ sơ sinh, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra, gây ra tình trạng biến chứng nặng:
- Trẻ không đáp ứng được với điều trị, sốt cao kéo dài: Trẻ trong tình trạng sốt cao liên tục ở mức >38,5 độ C, trong vòng 48h. Mặc dù đã sử dụng thuốc hạ nhiệt nhưng không đáp ứng hiệu quả.
- Trẻ bị giật mình: Trẻ liên tục giật mình, chới với khi đang nằm hoặc ngủ. Ngay cả khi đang chơi cũng là dấu hiệu đặc biệt của tình trạng nhiễm độc thần kinh. Các phụ huynh nếu phát hiện ra triệu chứng này cũng nên chủ động quan sát tần suất giật mình của con có gia tăng hay không để kịp thời thăm khám, điều trị.
- Trẻ quấy khóc dai dẳng: Trẻ có dấu hiệu quấy khóc cả đêm, ngủ ít từ 15 – 20 phút và tiếp tục quấy khóc. Nếu vấn đề này lặp lại liên tục thì nên cho con đi bệnh viện. Có thể bệnh đã tiến triển nặng hoặc cũng có thể con đang đối mặt với tình trạng bất thường khác trong cơ thể.
Cách phòng tránh tay chân miệng cho trẻ sơ sinh
Bệnh tay chân miệng ở trẻ sơ sinh rất dễ lây lan hoặc tái phát khiến trẻ sơ sinh phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm. Bởi vậy, các bạn cần học cách phòng tránh để có thể bảo vệ con trước sự tấn công của các virus gây bệnh:
- Sử dụng khăn giấy che miệng khi con hắt hơi và cho vào thùng rác sau khi đã sử dụng.
- Khi xử lý tã cần làm sạch hiệu quả bởi có thể virus vẫn có thể tồn tại trong phân của trẻ tính từ 1 – 2 tháng sau khi đã khỏi bệnh.
- Thường xuyên lau dọn nhà cửa, đặc biệt là nhà vệ sinh để đảm bảo không gian luôn sạch sẽ.
- Không cho trẻ dùng chung vật dụng cá nhân như: Khăn mặt, cốc, khăn tắm,… với mọi người trong gia đình.
- Lưu ý rửa tay với xà phòng ít nhất 20s để đảm bảo được vệ sinh cho mẹ và bé trước khi tiếp xúc với trẻ. Rửa tay trước/sau khi cho con bú, cho bé ăn, sau khi đi vệ sinh, thay tã,…
- Thường xuyên khử trùng xung quanh nhà, bề mặt chạm vào thường xuyên hay các đồ dùng chung.
- Hạn chế chạm tay vào mắt, mũi, miệng của trẻ.
- Không để trẻ tiếp xúc gần với những người đã và đang có dấu hiệu mắc bệnh.
Tay chân miệng ở trẻ sơ sinh là căn bệnh thường gặp mà cha mẹ nên tìm hiểu để có được cách thức phòng tránh cụ thể. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cập nhật trên đây sẽ giúp các bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cho con yêu của mình.
Hãy liên hệ để được tư vấn theo số điện thoại tổng đài 0977.555.845 của Bệnh viện Đa khoa Trí Đức Thành nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp hoặc để lại thông tin tại phần Đặt lịch khám để đặt lịch.
BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRÍ ĐỨC THÀNH
Địa chỉ: Khu phố Thành Phú, Quán Lào, Yên Định, Thanh Hoá
Tổng đài tư vấn: 0977.555.845
Website: https://benhvientriducthanh.vn
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.